Z czego powstają wykrojniki?

 

Narzędzia dedykowane do obróbki plastycznej blach i folii są określane mianem tłoczników. Kategoria ta obejmuje między innymi wykrojniki przeznaczone do wykrawania części z blach w postaci arkuszy oraz pasów. W tym opisie przedstawimy główne rodzaje tych narzędzi i wyjaśnimy, z jakich materiałów są one wytwarzane.

 

Podstawowe rodzaje wykrojników

Jedna z klasyfikacji wykrojników uwzględnia ich przeznaczenie. Mając na uwadze czynność, którą można wykonać, uwzględniamy:

• wycinaki służące do uzyskania wyrobów płaskich,
• odcinaki służące do odcinania wyrobu lub materiału,
• dziurkowniki służące do wycinania otworów w wyrobie.

Druga z klasyfikacji wykrojników uwzględnia sposób wykonania elementu:

Jeśli produkcja części wymaga jednego skoku prasy, mówimy o wykrojnikach prostych, jednotaktowych. Z kolei, gdy produkcja części wymaga większej ilości skoków prasy, mówimy o wykrojnikach wielotaktowych, co wiąże się z przesuwaniem obrabianego materiału w kilku skokach.

 

Materiały potrzebne do produkcji  wykrojników

Wykrojniki poddawane są w czasie pracy dużym obciążeniom, stąd do ich produkcji muszą być zastosowane materiały o najwyższej jakości, z atestami od dostawców. Ich jakość znacząco wpływa na ostateczny produkt. Nieodzowną częścią procesu wytarzania wykrojników są tzw. normalia. Nazwa ta określa różnorodne znormalizowane, czyli zestandaryzowane części, takie jak:

• matryce,
• stemple,
• słupy,
• tuleje,
• sprężyny.

Takie gotowe zestawy wraz ze starannie wykonanymi korpusami są podstawowymi elementami potrzebnymi do wykonania wykrojnika. Korzystanie ze znormalizowanych części pozwala na obniżenie kosztów i skrócenie cyklu produkcji narzędzia. Zapewnia także pożądaną jakość finalnego wyrobu. Do produkcji wykrojników stosuje się materiały ze stali narzędziowych odpowiedniego gatunku i przeznaczenia, których cechą charakterystyczną jest duża twardość, udarność, a co za tym idzie odporność na uszkodzenia.

Do wytwarzania tłoczników, narzędzi pracujących udarowo, odpowiednimi surowcami są niestopowe stale o niższej zawartości węgla.